کد مطلب:43145 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » حديث شناسي

تفسير فراز دهم خطبه صدوسيام كه حاوي توصيه به اباذر در انس به حق و دوري از باطل است، چيست؟

«لا يُؤْنَسِنَّكَ إِلاَّ الحَقُّ، وَ لا يُوحِشَنَّكَ إِلاَّ الْباطِلُ»
[اي اباذر، با هيچ چيزي و هيچ كسي جز حق انس مگير، و هيچ چيزي و هيچ كسي ترا جز باطل به وحشت نيندازد.]
با حق و حقيقت انس بگير و از باطل بهراس
اينست علامت روشنگر زندگي حقيقي كه «حيات معقول» ناميده ميشود.
هر صورت دلكـش كه ترا روي نمود خواهد فلكـش ز دور چشـم تو ربود
رو دل به كسي نه كه در اطوار وجود بوده است هميشه با تو و خواهد بود
وجود آدمي با نظر به حكم عقل سليم و دريافت وجدان ناب، از حق شروع شده، در ميان واقعيات كه حقائق الهي را مانند رگههاي الماس در ميان انبوه زغال سنگ ارائه ميكند و به حق منتهي ميگردد. اينست مفاد آية شريفة «إِنّا للهِ وَ اإِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ» [همه ما از آن خدائيم و همه ما به سوي او بر ميگرديم] حال كه چنين است، چگونه ميتوان با باطل مأنوس شد و حق را رها كرد. قضيه چنان نيست كه هستي آدمي از حق شروع شود و تا آنگاه كه چشم از اين دنيا بر بندد، در طول زندگاني ارتباطي با حق نداشته باشد، و پس از مرگ در اختيار حق قرار بگيرد. و بطور كل آنچه از هستي و شئون آن مربوط به خداست، حق است. پس انسان كامل كسي است كه در عرصه واقعيات، تنها مقصدش حق باشد. و چون هدف چنين انساني حق است، هرگز ملامت خاطر و اضطراب راهي به درون او ندارد. برو اي اباذر، اگر چه مقصد ظاهري تو بيابان ربذه است، اما كسي كه چون تو انس با حق گرفته باشد، آتش براي او گلستان است و بيابان براي او گلزار و تنهائي براي او جمعي است كه همه هستي را فرا گرفته است. كسي كه به مجاورت خدا تو فيق يافته است هيچ باطلي در ديدگاه او قرار نميگيرد، زيرا حق و حقيقت ذاتاً طرد كننده باطل است. درست است تنهايي جان را به لب ميرساند، ولي نه براي رشد يافتگاني چون ابوذر غفاري، كه با قدرت ورود به عرصه بيكران درون، با همه هستي و هستي آفرين دمساز و مأنوس ميباشند. در آن هنگام كه انسان كمالجو را از ارتباط با آيات آفاقي محروم كنند، رابطه او با آيات دروني (انفسي) شديدتر ميگردد.

---

ترجمه و تفسير نهج‎البلاغه ج 23
آية الله محمدتقي جعفري